ترانه‌ی ” گل پامچال ” در اصل یک ترانه‌ی گیلکی است. این ترانه را سید جعفر مهرداد سروده. جالب است بدانید شاعر ترانه‌ی محبوب ” گل پامچال ” یک دبیر فیزیک است! البته نه یک دبیر معمولی، سید جعفر مهرداد یکی از نفراتی است که برخی از مباحث کتاب‌های درسی ما از جمله “مکانیک دبیرستان” را تالیف کرده است. ” گل پامچال “، نخستین بار توسط یکی از محصلین دبیرستان شاهپور، واقغ در شهر رشت، در جشن «حزب ایران» اجرا شده است. چند ماه پس از اولین اجرای این ترانه در جشنی که به مناسبت «تأیید ملی شدن نفت در سراسر کشور از طرف مجلسین شورا و سنا » در آستانه نوروز ۱۳۳۰ برگزار شده بود ، این ترانه اجرا شده. در ادامه تاریخچه‌ی آهنگ ” گل پامچال ” را مرور می‌کنیم و بازخوانی‌های مختلف این ترانه را دانلود کرده و با هم می‌شنویم.
” گل پامچال ” در واقع همان ملودی ” تصنیف جنگل ” است. این ملودی از زمان‌های دور در بین گیلکی زبان‌ها محبوبیت زیادی داشته، ” تصنیف جنگل ” زمانی شادی بخش محافل کوچک و گوشه‌نشینی‌های روستاییان شمال ایران بوده و گاهی لالایی شبانه‌ی مادران گیلکی. که با زمزمه‌ی آن بچه‌ها را در گهواره به خواب بدرقه می‌کردند. “سید جعفر مهرداد ” انگیزه‌اش برای سرودن ترانه‌ی ” گل پامچال ” را زنده نگاه داشتن این تصنیف فراموش شده عنوان کرده و دست بر قضا، این بار بخت با شاعر یار بوده و سرنوشتِ این ترانه به شکلی رقم می‌خورد که حالا پس از گذشت نزدیک به 70 سال از زمان سروده شدن این ترانه، ” گل پامچال ” همچنان به گوش همه‌ی ما آشناست.
اولین نسخه‌ی ضبط شده‌ی ترانه‌ی ” گل پامچال ” در سال 1355، توسط ” عزب روح بخش ” اجرا شده. این ترانه در نوارهایی که به مناسبت هفمین سال تاسیس رادیو از طرف رادیو ملی منتشر شده، وجود دارد و اشتباها اسم ترانه‌سرا روی این نوارها “ایرج دهقان” ثبت شده است! در واقع چون بعد از اجرای ترانه‌ی ” گل پامچال ” ، روح بخش، چند بیتی از ترانه‌ی ایرج دهقان رو می‌خواند، اشتباها گل پامچال هم به نام ایرج دهقان روی این نوارها ثبت می‌شوذ. اما واقعیت چیز دیگزی است.
فکرش را بکنید. یک روز سر جلسه‌ی امتحان درس مکانیک در یکی از دبیرستان‌های شهر رشت، وقتی که بچه‌ها مشغول سر و کله زدن با فرمول‌های قوانین نیوتون بودند. معلم فیزیک ( مهرداد ) در خیالاتش به کودکی‌های خودش سفر می‌کند. بعد پنجره‌ی کلاس را باز می‌کند و همراه با هوای مه آلود شهر، صدای آوازی از جایی دور به گوشش می‌رسد. صدایی که انگار از دل خاطراتش بیرون آمده. همان‌جا زیر لب ترانه‌ای را زمزمه می‌کند و بعد قلم و کاعذ را برداشته و آن را می‌نویسد. بعد از مدتی یکی از شاگردهای کلاس، که احتمالا تک خوان گروه سرود مدرسه‌ی شاهپور بوده، همین ترانه را در جشن کوچیکی اجرا می‌کند. اسماعیل گلشنی این ترانه را می‌شنود و به قدری از این ترانه خوشش می‌اید که تصمیم می‌گیرد، ترانه را به رادیو ببرد.
آهنگ ” گل پامچال ” انقدر در بین مردم به محبوبیت رسید که در این سال‌ها، توسط خوانندگان و موزیسین‌های معتبری باخوانی و اجرا شد.. از جمله خوانندگانی که ” گل پامچال ” را بازخوانی کرده‌اند می‌توان به پری زنکنه، بیژن بیژنی ، دریا دادور ، شکیلا و گروه رستاک اشاره کرد. آهنگ‌سازان و نوازندگان مطرح ایرانی هم آهنگ ” گل پامچال ” را با شکل‌ها و تنظیم‌های متفاوتی اجرا کرده‌اند که از بین آن‌ها می‌توان از احمد پژمان، فریبرز لاچینی و بیژن کامکار نام برد. در ادامه‌ی این مطلب به معرفی مختصری از ” عزت روح بخش ” می‌پردازیم و بازخوانی‌های مختلف آهنگ ” گل پامچال ” را دانلود کرده و با هم می‌شنویم.
معرفی ” عزت روح بخش ” خالق آهنگ ” گل پامچال ”
عزت روح بخش در سال 1287 در شهر آشتیان چشم به جهان گشود. او در شانزده سالگی با بازی در اپرای ” دخترک بت پرست ” و سپس بازی در نمایش ” خسرو و شیرین ” پا به عرصه‌ی هنر گذاشت. روح بخش به صورت مقدماتی آواز و آشنایی با دستگاه‌های موسیقی سنیتی ایران را نزد علی خان نایب‌السطنه آموخت.. در سال 1319 توسط حسین تهرانی به رادیو رفت همزمان آموزش آواز و موسیقی ایرانی را به صورت جدی‌تر نزد اساتیدی چون ، ابولحسن صبا، علی اکبر شهنازی و سلیمان روح افزا دنبال کرد.
عزت روح بخش با همکاری مجید وقادار در بغداد صفحه‌های متعددی را ضبط کرد که از بین آن‌ها آثار بسیار محدودی از او در دسترس است. روح بخش علی رقم فعالیت گسترده‌ی خود، کمتر علاقه‌مند به پخش آثار خود بود و بیشتر برای آرشیو شخصی خود آثارش را ضبط می‌کرد. عزت روح بخش در سال 1368 دار فانی را وداع گفت و پیکر او را در امازماده طاهر شهر کرج به خاک سپردند.
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با صدای عزت روح بخش
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” به زبان گیلکی
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با صدای پری زنگنه
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با صدای شعله
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با صدای بیژن بیژنی
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با صدای اکرم بنایی
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با صدای سهیلا نهاور
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با صدای شکیلا
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با صدای امیر حسین افتخاری
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با اجرای گروه رستاک
دانلود آهنگ گیلکی ” گل پامچال ” با صدای ناصر مسعودی
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با صدای نسیم صبا
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با صدای الناز عابدینی
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با اجرای گیتار و صدای فریاد ( نیما ریوند )
دانلود آهنگ گلِ بامچال با اجرای گروه آدمک
دانلود آهنگ گلِ پامچال با صدای زهره جویا
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با اجرای فریبرز لاچینی
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با اجرای بیژن کامکار
دانلود آهنگ ” گلِ پامچال ” با اجرای هومن تبریزی
دانلود ورژن الکترونیک ” گل پامچال ” با اجرای مارتین شعمانپور
دانلود آهنگ ” گل پامچال ” با اجرای احمد پژمان
دانلود آهنگ گل پامچال با صدای پیانو
دانلود آهنگ گل پامچال با صدای ویالون
متن اصلی ترانه‌ی گل پامچال به زبان گیلکی
گل پامچال، گل پامچال بیرون بیا، بیرون بیا فصل بهارا، فصل بهارا شکوفان، شکوفان غنچه واکوده، غنچه واکوده بلبل سرِ دارا، بلبل سرِ دارا عزیز فصل بهارا، تی چُمان گوشه دارا، تره خال مزه دارا، الان موقع کارا ویریز کاول اوسانیم، دانه واشانیم، امی تومبجارا ۲ ماتاب شبان، ماتاب شبان، آیما آیم، آیما آیم، آیم تی کوتی‌ور، آیم تی کوتی‌ور تره قربان، تره قربان، تی چًما حیران، تی چما حیران، تی بلا بمی‌سر، تی بلا بمی‌سر، بشم قربان دلبر، بلاگردان دلبر، می هم‌پیمان دلبر، می عزیز جان یارا ویریز کاول اوسانیم، دانه واشانیم، امی تومبجارا ۳ آفتاب گله ، آفتاب گله ، بیرون بامو ،بیرون بامو، ده ویری ویری کًر، ده ویری ویری کر، جه خروسان ، جه خروسان، می آرام جان، می آرام جان، گردم تی خانه دور، گردم تی خانه دور، تی زلفان بنفشه مانا، بره می تاب و قرارا ویریز کاول اوسانیم، دانه واشانیم، امی تومبجارا
برگردان فارسی متن ترانه‌ی ” گل پامچال”
گل پامچال گل پامچال بیرون بیا بیرون بیا فصل بهاره عزیز موقع کاره شکوفانه شکوفانه غنچه وا شده غنچه وا شده بلبل سر داره عزیز موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم فصل بهاره شب مهتاب شب مهتاب آیم و آیم آیم و آیم ای جان دلبر عزیزم ای جان دلبر به قربونت به قربونت چشم حیرونت چشم حیرونت نازنین دلبر عزیزم ای جان دلبر بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم فصل بهاره گل پامچال گل پامچال بیرون بیا بیرون بیا فصل بهاره عزیز موقع کاره شکوفانه شکوفانه غنچه وا شده غنچه وا شده بلبل سر داره عزیز موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم فصل بهاره شب مهتاب شب مهتاب آیم و آیم آیم و آیم ای جان دلبر عزیزم ای جان دلبر به قربونت به قربونت چشم حیرونت چشم حیرونت نازنین دلبر عزیزم ای جان دلبر بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم موقع کاره بیا بریم نغمه بخوانیم دانه بنشانیم فصل بهاره
با سلام ؛ 😎
متن ترانه رو نتونستم بخونم ؛ نمیدونم به چه زبونیه ؟
البته فکر کنم اگه از چپ بخونیمش یه چیزی از توش در بیاد/😏😀!!؟
# باتشکر/ 🙋♂️