نقد فیلم 2009 Enter the Void (ورود به پوچی)

شاید معروف‌ترین فیلم کارنامه‌ی سینمایی گاسپار نوئه، کارگردان آرژانتینی ‌الاصلی که در فرانسه فیلم‌هایش را می‌سازد، فیلم 2009 Enter the Void یا همان “ورود به پوچی” است. در این مطلب می‌خواهیم به نقد فیلم 2009 Enter the Void بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید…

” ورود به خلأ “، ” ورود به پوچی “، ” به خلأ وارد شو ” و دیگر نام‌های ترجمه‌شده برای این فیلم، شما را به چاله‌ای عمیق و بی‌انتها وارد می‌کند. گر چه Void نام یک کلوپ شبانه است که کاراکتر اصلی فیلم (اسکار)، در آن گرفتار می‌شود، اما انتخاب این نام، نشان از هوشمندی کارگردان دارد. چراکه با مفهومی که در فیلم بیان می‌شود مطابقت دارد. فیلم 2009 Enter the Void روایت پسر جوانی به نام اسکار است که در شهر توکیو زندگی می‌کند و فروشنده‌ی مواد مخدر است. نوئه در این فیلم تأثیرات مخدر یا روان‌گردانی به نام DMT را به تصویر می‌کشد. گفته می‌شود دی‌ام‌تی ماده‌ای است که در بدن هر موجود زنده‌ای حتی انسان وجود دارد و تنها در هنگام مرگ در بدن ترشح می‌شود. کاراکتر اصلی این فیلم در پی مصرف این مخدر وارد کلوپی می‌شود و سپس توسط مأموران پلیس، در دستشویی با اصابت گلوله می‌میرد. تمام طول فیلم از نگاه این روح سرگردان به تصویر کشیده شده که به گذشته و آینده سفر می‌کند.

فیلم‎‌شناسی گاسپار نوئه : اگه می‌خوای همه‌ی فیلم‌های گاسپار نوئه رو بشناسی کلیک کن…!

در نقد فیلم 2009 Enter the Void باید به این نکته توجه داشت که گاسپار نوئه در این فیلم توانسته ابداعات جدیدی را در سینما پایه‌گذاری کند. تصویر برداری‌های این فیلم به اندازه‌ای عجیب است که در تمام طول فیلم انگار با یک سکانس پلان مواجه هستیم. سکانس پلانی که در آن دوربین از دیوارها عبور می‌کند و مثل یک روح سرگردان به نورهای رنگی جذب می‌شود و در آن فرو می‌رود. یک مدرسه‌ی اروپایی در ساس‌فی سوئیس، برای ساخت این فیلم مدرک پروفسورای افتخاری به نوئه تقدیم کرد. در این فیلم با POV عجیبی روبرو می‌شوید که به نظر شالوده‌ای از تصویربرداری با دوربین‌های فوق پیشرفته و ادغام آن با جلوه‌های ویژه‌ی سینمایی است. البته این پی او وی‌ها تنها بخش‌های آغازین فیلم ورود به خلا یا ورود به پوچی است.

کندالینی شالوده‌ی تفکر سینمایی گاسپار نوئه

در نقد فیلم 2009 Enter the Void باید به اندیشه‌ی فلسفی نوئه رجوع کرد. گاسپار نوئه به وضوح در فیلم‌هایش دغدغه‌ی زایش و مرگ را به تصویر کشیده است. فیلم ورود به پوچی روایتگر اندیشه‌ای است که نوئه مستقیما در فیلم به آن اشاره می‌کند. اگر فیلم را با دقت دیده باشید، در همان اوایل فیلم و پیش از شروع سیر روایی شخصیت اسکار، می‌بینیم که کتابی به او داده شده که مشغول مطالعه‌ی آن است. اگر بخش فیلم را توقف کنید و روی تصویر صفحه‌ی کتاب زوم کنید، می‌بینید که این کتاب “کندالینی” نام دارد. کندالینی در واقع نام یک مکتب باستانی است که در آن گردش انرژی در بدن انسان را تنها عنصر حیات می‌داند. با مطالعه‌ی دقیق این مکتب باستانی این را درمیابیم که مکتب فلسفی کندالینی به نوعی تناسخ اشاره دارد. تناسخی که به شکلی در روایت فیلم “ورود به پوچی” به تصویر کشیده می‌شود.

انتخاب نام کلوپ Void به معنای پوچی در سناریوی این فیلم از دیگر نکاتی است که در نقد فیلم 2009 Enter the Void باید به آن اشاره داشت. نوئه زندگی ما در این دنیا را بی شباهت به آشفتگی‌های کلوپ پوچی نمی‌داند. زندگی‌هایی که در آن تنها استفاده از مخدرها، رقص و سکس ( به عنوان پارامترهایی که در فیلم‌های دیگر نوئه هم به چشم می‌خورد) معنا می‌‎شود. اما از دیگر نکاتی که نوئه در فیلم به آن اشاره دارد، اهمیت سکس است. سکانس پایانی فیلم که به نوعی به سکانس آغازین زندگی و تولد اسکار منجر می‎‌شود، یک مسیر دو طرفه است. در واقع اسکار به عنوان انسانی که در پوچی زندگی غرق شده و نتوانسته تکامل بیابد، این بار در جسمی تازه متولد می‌‎شود.

اما نمی‌توان در نقد فیلم ورود به پوچی از دکوپاژ خارق‌العاده‌ی سینمایی نوئه حرفی نزد. گردش روح سرگردان با دوربین و POV های هوشمندانه، تنها بخشی از تطابق فرم دکوپاژ سینمایی با محتوای این اثر است. بدون شک نوئه با ساخت این فیلم تمام علاقه‌مندان به سینما را شکه کرده است. شاید خیلی‌ها نتوانند با سناریو و فیلم‌نامه‌های عجیب نوئه ارتباط برقرار کنند، اما کافی است تنها مقدمات کارگردانی سینما را بشناسید تا بفهمید که نوئه در این فیلم چه شاهکاری رقم زده است.

تیزر فیلم ورود به پوچی به کارگردانی گاسپار نوئه

کلام آخر در نقد فیلم 2009 Enter the Void

Enter the Void فیلمی است که تماشای آن بدون شک شمارا تحت تأثیر قرار خواهد داد. فیلمی که اندیشه‌ی شما در باب مرگ وزندگی را به چالش می‌کشد. احساسات و عواطف اسکار در این فیلم به‌عنوان یک روح سرگردان که شبیه به یک آهنربای مغناطیسی به درون نورهای رنگی جذب می‌شود، شمارا به جهان درونی این کاراکتر می‌کشد. جهانی که در درون هر انسانی به شکلی حضور دارد. انسانی که شالوده‌ای از خاطرات و تفکرات است که در مسیر پوچ زندگی، به دنبال وسیله‌ای برای رهایی است. و این رهایی فقط با مرگ محقق می‌شود.

مطالب بیشتر بخون…

کی و چه جوری فیلم 2009 Enter the Void رو ببینیم؟

فیلم ورود به پوچی بدترین انتخاب برای تماشای یک فیلم در جمع خانواده است. این فیلم رو با دوستاتون ببینید و ترجیحا توی مانیتور بزرگی که بتونه تصاویر رنگی این فیلم رو با بهترین کیفیت به نمایش بذاره. اگر سیگاری هستید، حتما زیرسیگاری‌تون رو پیش از شروع فیلم کنار دستتون بذارید. این فیلم رو نمی‌شه پاز کرد و باید بی وقفه تا تهش دید.