فیلم عجیب Climax یا که در زبان فارسی به “اوج” یا “قله” ترجمه شده است، یکی از ساخته‌های گاسپار نوئه کارگردان آرژانتینی الاصل است که در برای اولین بار در جشنواره‌ی فیلم کن به نمایش درآمد و تحسین منتقدان را به همراه داشت. در ادامه با نقد فیلم Climax 2018 با ما همراه باشید.
فیلم Climax 2018 با همکاری یک آکادمی معتبر رقص معاصر در فرانسه ساخته شده است و داستان گروه از رقصنده ها را روایت می‌کند که به دعوت یک فستیوال معتبر به کشور فرانسه سفر کرده‌اند. یک شب پیش از اجرای آن‌ها در فستیوال و در آخرین تمرین این گروه، اتفاقی ناگوار برای این گروه رقم می‌خورد. گفته شده که این فیلم بر اساس یک روایت واقعی ساخته شده است. گاسپار نوئه که پیش از این فیلم‌های تحسین شده‌ی Enter the Void ، Love و Irreversible را در کارنامه‌ی هنری خود دارد، با ساخت این فیلم همچنان پایبندی‌اش به سینمای شخصی خود را به اثبات رسانده است.
در نقد فیلم Climax 2018 باید گفت که این یک فیلم موفق است با زیرلایه‌های عمیق داستانی. هر یک از رقصنده‌ها در ابتدای فیلم و درون قاب تلوزیون، با سوالاتی روبرو می‌شوند که جواب‌های آن‌ها نشانه‌ی شخصیت‌های متفاوت آن‌هاست. اما با وجود تمام این تفاوت‌ها این گروه می‌تواند با هماهنگی و نظم بی‌نظیری در کنار یکدیگر برقصند و تصاویر جذابی را خلق کنند. با نگاه اجمالی به فیلم قله، می‌بینیم که دوباره نوئه استعاره‌ای زیبا را به کار برده است. ما در دنیایی بزرگ و با تفاوت‌های بی‌شماری که داریم، می‌توانیم به زیبایی با هم هماهنگ شویم و با آهنگی به رقص دربیاییم. اما….
” مرگ یک تجربه‌ی خارق‌العاده است ” مانیفیست گاسپار نوئه در فیلم اوج
در نقد فیلم Climax 2018 باید گفت نوئه مثل سایر فیلم‌هایش نگاهی دو پهلو دارد. او همچنان که با نگاهی خوشبینانه زندگی را لذت بخش توصیف می‌کند، در عین حال روی خشن زندگی که بی شباهت به دنیای سیاه و تاریک پس از مرگ است را نیز به تصویر میکشد.
در فیلم “اوج” سو تعبیرها و بدبینی‌های آدم‌ها نسبت به هم، بی توجهی آدم‌هایی که در یک موقعیت مشابه گیر افتاده‌اند، خشونت و نگاه‌های مخرب جنسی و به نظر می‌آید تمامی آسیب‌های دنیای امروز در یک باشگاه رقص جمع شده است. نوئه به خوبی اعتراضش نسبت به جهان امروز را در این فیلم به نمایش می‌گذارد و باز هم با در نظر داشتن بن‌مایه‌ی فکری و معنوی خود (برای شناخت بهتر تفکر گاسپار نوئه به مطلب فیلم شناسی گاسپار نوئه مراجعه کنید )، مرگ را بهترین گزینه برای خواب زندگان تحت تاثیر مصرف مخدر می‌داند. در نظر داشته باشید که در مکتب کندالینی که شالوده‌ی فکری این کارگردان را در بر می‌گیرد، مرگ پایان حیات نیست، بلکه فرصتی است برای بازگشت در یک کالبد دیگر در این دنیا و دریافت تجربه‌ها و آگاهی‌های جدید برای خروج از چرخه‌ی پوچ زندگی و عروج به مراحل روحانی.
افتتاحیه‌ی جشنواره‌ی فیلم کن در سال 2018 با اکران فیلم Climax همه را تحت تاثیر قرار داد. گاسپار نوئه انگار در این فیلم به اوج نبوغ سینمایی خود رسیده است. تمامی عناصر لذت بخش فیلم‌های مختلف نوئه، در این فیلم با توازنی دلنشین به تصویر کشیده شده است. اگر بخواهیم نگاهی منصفانه داشته باشیم، باید در نقد فیلم Climax 2018 گفت که نوئه در ارائه‌ی دکوپاژهای منحصر به فرد خود (ارائه‌ی تصاویر متحرک دوربین که به شکلی سکانس پلان را تداعی می‌کند) به اوج خود رسیده است. چرا که این بار تمامی سکانس‌های فیلمش در یک محیط بسته گرفته شده و چرخش مدام دوربین برای ثبت تصاویر حیرت آور است. از طرفی استفاده از تایپوگرافی‌های همیشگی که در آثار نوئه به چشم می‌خورد، در این فیلم به نهایت تاثیر گذاری خود رسیده است.
گذشته از تمام این‌ها با این که شاید به نظر برسد که این فیلم سناریوی خاصی ندارد، اما پرداخت شخصیت‌ها و داستان‌های فرعی و دیالوگ‌های غافلگیر کننده‌ای که در آثار نوئه به چشم می‌خورد، در این فیلم به پختگی رسیده است. مهم‌تر از همه خط سیر همیشگی آثار این کارگردان که به اندیشه‌ی مرگ و زایش دوباره‌ی انسان ( در فرهنگ کندالینی) می‌پردازد، به انتهای مسیر خود می‌رسد. او با ارئه‌ی مانیفست خود در این فیلم گویی به خط پایان نزدیک میشود. “مرگ یک تجربه‌ی خارق‌العاده است”
کلام آخر در نقد فیلم Climax 2018
در پایان این مطلب می‌خواهم اشاره‌ای داشته باشم به انتخاب هوشمندانه‌ی نام این فیلم. واژه‌ی Climax با وجود تمامی معانی مختلفی که در همین متن به آن اشاره شد، معنای تحت الفظی دیگری دارد که با ذهنیت کلی این اثر همسویی دارد. واژه‌ی Climax در ادبیات عامه به “لذت لحظه‌ی ارگاسم شدن” معروف است. استفاده از مخدر LSD در این فیلم و شناخت اندیشه‌ی نوئه در باب مرگ، با تمام آن‌چه در این فیلم می‌بینید، خط سیری هوشمندانه را به تصویر میکشد که به معنای تحت‌الفظی این واژه هویت تازه‌ای می‌بخشد. تماشای این فیلم را به افرادی که علاقه‌مند به سینمای نوئه هستند، پیشنهاد می‌کنم.
مطالب بیشتر بخون…
- نقد فیلم 1998 I Stand Alone (من تنها ایستاده‌ام)
- نقد فیلم 2009 Enter the Void (ورود به پوچی) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم Love 2015 ( عشق ) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم 2002 Irreversible (برگشت ناپذیر) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم Lux Æterna 2019 (نور جاودان) به کارگردانی گاسپار نوئه
نیم ساعت اول این فیلم رو در هر شرایطی می‌تونید ببینید و ازش لذت ببرید. اگه حال روحی داغونی هم داشته باشید، نیم ساعت اول فیلم Climax حسابی حالتون رو جا میاره. نیم ساعتی که پر از شادی و رقص و موزیک و خنده است. اما در ادامه می‌تونید میزان صبر و تحمل خودتون رو محک بزنید. چون همه چیز به بدترین شکل ممکن رنگ عوض می‌کنه و شاهد تصاویری خواهید بود که حسابی حالتون رو می‌گیره.
این نقد نبود ستایش بود
البته که این فیلم (به عقیده‌ی بنده) شایسته‌ی تحسین و ستایشه ….
ای …ر تو…س ننش ک…آرین فیلم که دیدم
مرگ را بهترین گزینه برای مصرف‌کنندگان می‌داند؟! نوئه تمام‌قد طرفدار مصرف مخدر است. فرهنگ کندالینی؟! چی هست این فرهنگ؟ این یک ترکیب من درآوردی است. نوئه همواره نگاهی کژ و انتخاب‌گر نسبت به هندوئیسم و بودیسم داشته. یکجا اشاره شده که نوئه به تناسخ پرداخته و در آخر تأکیدشده که مانیفستِ مرگْ بعنوان آخر خط را ارائه داده است. چرا کلام نقد متناقض است؟!
لطفاً دقت نظر خود را بالا ببرید.