فیلم تجربی Lux Æterna (نور جاودان) به کارگردانی گاسپار نوئه در سال 2019 منتشر شده و تنها نمایش آن در جشنوارهی فیلم کن بوده است. در ادامه به نقد فیلم Lux Æterna 2019 خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

گاسپار نوئه پس از درخشش فیلمهایی همچون I Stand Alone ،Irreversible ، Enter the Void ، Love و Climax دست به ساخت تجربهای عجیب در سینما میزند. نوئه که پیش از این هم در فیلمهایش علاقهی خود را به ضبط سکانس پلانهای طولانی نشان داده بود، در این فیلم با دو دوربین به صورت همزمان سکانس پلانی 50 دقیقهای را ضبط کرده و در نهایت هر دوی این تصاویر را در کنار یکدیگر قرار داده است. در نقد فیلم Lux Æterna 2019 باید گفت که این یک فیلم سینمایی معمولی نیست. نه تایم معمول فیلمهای سینمایی را دارد و نه شکل و شمایل فیلمهای سینمایی! این فیلم بیشتر تجربهای است که با حضور بازیگران سرشناس و نام گاسپار نوئه به عنوان کارگردان، آدم را مجاب میکند که به تماشای آن بنشیند.

ده دقیقهی اول فیلم ” نور جاویدان ” تصاویری است از مصلوب شدن مسیح که با ترکیب رقص نورها و افکتهای متنوع به یک تصویر سرسام آور تبدیل شده است. به شکلی که اگر جنون لازم را نداشته باشی تحمل تماشای همان ده دقیقهی آغازین فیلم را نخواهید داشت. در ادامه روایت داستانی فیلم آغاز میشود. فیلم روایتگر داستان کارگردانی به نام بئاتریس دال است که میخواهد اولین فیلم بلند خود را بسازد. بئاتریس دال که خودش یکی از بازیگران سرشناس سینمای فرانسه است، در این فیلم به ایفای نقش اصلی پرداخته است. از زمان آغاز فیلم که مکالمهی دال و شارلوت گنسبور ( بازیگر دیگر فیلم ) به تصویر کشیده میشود، دو دوربین به صورت همزمان این تصویر را ضبط کرده و صفحهی نمایش فیلم به دو بخش تقسیم میشود. در ادامهی این روند هر یک از این دوربینها یک کاراکتر را دنبال میکنند و در مقاطع مختلف هر دو دوربین به یک نقطهی ثابت میرسند و در انتهای فیلم که به ضبط صحنهی مصلوب شدن ساحرهها و آتش زدن آنها میرسد، تصویر به سه بخش تقسیم میشود.
مصلوب شدن مسیح در قاب دوربین گاسپار نوئه
تحلیلها و نقد های متنوعی ازفیلم Lux Æterna 2019 منتشر شده است. برخی از منتقدان به لحاظ تکنیکال این فیلم را زیر سوال بردهاند و حتی در مواردی از آن به عنوان یک جک مسخره یاد کردهاند. اما مضامین مختلفی در قالب محتوای این فیلم از جانب منتقدان مطرح شده است. چرا که این فیلم پیوند عجیبی با دین مسیحیت دارد. فارغ از آنکه روایت فیلم ” نور جاویدان” به شکلی ساده داستان چالشها یک کارگردن فیلم اولی را به تصویر کشیده است، همزمان و به موازات آن مضامینی در نقد مسیحیت را بیان میکند.

در نقد فیلم Lux Æterna 2019 میتوان گفت که نوئه قصد تخریب مسیح را ندارد. بلکه به آسیب شناسی جریان کلیسا در جامعهی مدرن میپردازد. نوئه با پرداخت روایتی تاریخی از به صلیب کشیده شدن و آتش زدن ساحرهها در قرون وسطی اندیشههای کلیسا را به سخره گرفته است. پیش از این نیز کارگردانهای دیگری همچون لارس فون تریه در فیلم “ضد مسیح” به این موضوع پرداختهاند، و به عقیدهی برخی از منتقدان این فیلم جوابیهای به فیلم Antichrist است.
به نظر میرسد نوئه همواره به دنبال یک حلقهی مفقوده در سه گانهی مسیحیت است. سه گانهی خدا، مسیح و روحالقدوس که در باور مسیحیان ترسیمی از شکل صلیب را تداعی میکند، مهمترین اصل در دین مسیحیت است. نوئه با هوشمندی ده دقیقهی اول فیلم روایت عجیبی از مصلوب شدن را به تصویر میکشد و با شروع روایت فیلمش از دو زاویه، تصویر را به مخاطب ارائه میدهد. در پایان اما زمانی این سه گانه کامل میشود که همه چیز در آتش رو خون به تصویر کشیده میشود.

از دیگر نکاتی که در نقد فیلم Lux Æterna 2019 ( نور جاویدان) باید به آن اشاره داشت، بازی با سه رنگ قرمز ، سبز و آبی است که هر کدام معنا و مفهومی خاص را در ذهن متبادر میکنند. نوئه انگار در این فیلم حتی نیم نگاهی به آثار بزرگان سینمای جهان همجون کیشلوفسکی و تارکوفسکی دارد. تمامی مضامین مرتبط با مسیحیت از یک سو ذهن مخاطب را به چالش میکشد و از سوی دیگر تمام نقدهای نوئه به ساختار سینمایی و مشکلاتی که برای ساخت یک فیلم با آن دست و پنجه نرم میکند، بخش دیگری از این فیلم است که برای مخاطبان خاص سینما قابل توجه است.
کلام آخر در نقد فیلم Lux Æterna 2019
تماشای این فیلم برای مخاطبان عام سینما به هیچ وجه جذاب نیست. چرا که نه تنها چیزی از فیلم عایدشان نمیشود بلکه تماشای این فیلم لذت بصری هم به دنبال ندارد. اما برای مخاطبان خاص سینما که به دنبال فیلمها عجیب و غریب میگردند، فیلم نور جاویدان از آن دست فیلمهایی است که به یک بار تماشای آن بسنده نخواهند کرد. شما جزو کدام یک از این دو دستهاید؟
مطالب بیشتر بخون…
- نقد فیلم 2002 Irreversible (برگشت ناپذیر) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم 2009 Enter the Void (ورود به پوچی) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم Love 2015 ( عشق ) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم Climax 2018 (اوج) به کارگردانی گاسپار نوئه
- نقد فیلم 1998 I Stand Alone (من تنها ایستادهام) به کارگردانی گاسپار نوئه
فیلم Lux Æterna 2019 فیلمی نیست که از دیدنش لذت ببرید. فیلمیه که حسابی حالتون رو میگیره. خلاصه بگم اگه مخاطب عام سینما هستید و فیلم ها رو به خاطر سرگرمی و لذت میبینید، بیخیال این یه دونه فیلم بشید. ولی اگر دنبال فیلم های عجیب و غزیب و خاص هستید، این فیلم از اون دسته فیلم هاییه که باید چند بار ببینیدش. خوبیش اینه که تایم فیلم یک ساعته… شما جز کدوم دستهاید ؟
نظرات کاربران