معرفی کتاب خاطرات یک مترجم
در بخش معرفی کتاب، سعی می‌کنیم با هدف ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی به معرفی آثار ادبی ارزشمند و شاخص ادبیات ایران و جهان در حوزه‌های مختلف بپردازیم. کتابی که در ادامه مطلب به معرفی آن خواهیم پرداخت، کتاب خاطرات یک مترجم اثر خواندنی و شیرین “محمد قاضی” است.
معرفی کوتاه “محمد قاضی” نویسنده کتاب
محمد قاضی (زادهٔ ۱۲ مرداد ۱۲۹۲ در مهاباد – درگذشتهٔ ۲۴ دی ۱۳۷۶ در تهران) مترجم و نویسندۀ برجسته کرد بود که حاصل نیم سده تلاش او در زمینه ترجمه، برگردان آثار ماندگار و پرطرفداری همچون شازده کوچولو، زوربای یونانی، سپید دندان ودن کیشوت است؛ ترجمه‌های خواندنی که مخاطبان بسیاری را با نویسندگان و نیز آثار ادبی ارزشمند جهان آشنا کرد. شاید همین فعالیت‌های ستودنی و آثار شاخص نیز سبب شده است که با وجود اینکه سال ها از درگذشت وی می‌گذرد، کماکان به واسطه‌ی آثار و ترجمه‌هایش در میان دوست‌داران کتاب و کتاب‌خوانی زنده است و با ما زندگی می‌کند.
دربارۀ کتاب خاطرات یک مترجم
همان طور که در بالا به آن اشاره شد، محمد قاضی، از مترجمان شناخته شده و محبوبی است که با ترجمه های ماهرانۀ خویش، سهم غیرقابل انکاری را در آشنا ساختن اهالی کتاب، با نویسندگانی شاخص و آثاری ارزشمند داشته است و با نمایش قدرت ادبی خود در بازگردانی آثاری پربها، نام خود را در زمرۀ مترجمان برجستۀ ایران به ثبت رسانیده است.
کتاب “خاطرات یک مترجم” اما آشکارا خواننده را به این باور می رساند که قاضی علاوه بر جز مهارتی کتمان ناپذیر در زمینه‌ی ترجمه، در تالیف و نگارش آثار، سرودن شعر و مهم‌تر از همه زندگی کردن و مواجه با سختی‌های روزگار خویش، مهارت و رویکردی ستودنی داشته است. قاضی در کتاب “خاطرات یک مترجم” مخاطب را با زندگانی پر فراز و نشیب خود همراه می‌سازد و خاطرات و اتفاقات تلخ و شیرین زندگی خود را در نهایت صمیمیت و سادگی با وی به اشتراک می‌گذارد.
از این رو می‌توان گفت که کتاب بیشتر از آن که به شرایط، مصائب و اتفاقات مربوط به حرفۀ ترجمه باشد، روایتی شیرین از زندگانی پر فراز و فرود وی می‌باشد. روایت پرشوری که به واسطۀ مهارت و حرفۀ قاضی، با ادبیات و ترجمه آمیخته شده است.
شاید بتوان گفت بزرگ‌ترین نقطه مثبت این کتاب، روایت دل‌نشین، صمیمانه و دوست داشتنی محمد قاضی می‌باشد که ماجراهای جورواجور زندگانی خود را در عین سادگی بیان می‌دارد. از دیگر نکات برجسته و جالب این کتاب، می‌توان به صداقت نویسنده و بی آلایش بودن روایت او اشاره کرد. محمد قاضی بدون واهمه از اینکه شاید اعتبار و ارج و قربش در نزد مردم خدشه‌دار شود، مخاطب را با برخی از جنبه های پنهان و چه بسا منفی شخصیت خود و خاطراتی شیرین از شیطنت‌ها و بازیگوشی‌هایش آشنا می‌سازد.
کتاب خاطرات یک مترجم همچنین علاوه بر اینکه می‌تواند به‌شدت جذاب و سرگرم‌کننده باشد، از آن‌جایی که دربردارندۀ تجارب و خاطرات بسیاری است در بسیاری از موارد نیز نکات خوب و ارزشمندی هم پیرامون زندگی در گذشته و سختی‌ها و مصائب آن، وضعیت چاپ و نشر در گذشته و امروز، تفاوت‌های معیشتی و ارزش اجتماعی اهل ادب را در اروپا و ایران و بسیاری از تجارب گران‌بهای دیگر در خود جای داده است. به گونه‌ای که خواننده می‌تواند پا‌به‌پای قاضی تمامی آن ماجراها را تجربه کرده، با حال و روز آن روزگار آشنا شده، در مورد بسیاری از مسائل آگاهی یافته و به بیانی دیگر تجربۀ زیستۀ قاضی بزرگ را زندگی کند.
در قسمتی از متن کتاب خاطرات یک مترجم آمده است:
…کم کم از زبان پرستاران دریافتم که این خاصه خرجی های معمول در حق بیمار من هزینه های سنگین تری نیز به دنبال خواهد داشت. این بود که روزی به مدیر بیمارستان مراجعه کردم و با همان زبان نارسای خود به او حالی کردم که من آدم فقیری هستم و آن دکتر ایرانی که توصیه مرا به پروفسور سر راسل براک کرده در سفارش نامه خود قید کرده است که استطاعت پرداخت هزینه های سنگین را ندارم. با تعجب گفت: «ولی به حسب توصیه همان دکتر ایرانی شما را آدم ثروتمندی می شناسیم زیرا او در نامه خود نوشته است که شما نویسنده هستید، و این خود می رساند که بسیار ثروتمندید.» بی اختیار خنده ام گرفت و گفتم: «از قضا اگر نوشته باشد – نویسنده است – این به آن معنی است که شخص مورد سفارش آدم فقیری است. شاید در کشور شما یا در کشورهای متمدن اروپایی نویسندگی مترادف با ثروت سرشار باشد، چون از کتاب یک نویسنده هر بار میلیون ها نسخه به چاپ می رسد و قهرا پول خوبی هم نصیب نویسنده آن خواهد شد، ولی در کشور ما نویسنده یا مترجم، و به طور کلی اهل قلم، یعنی آدم های فقیر و بی چیز که قلم صد تا یک غاز می زنند و همیشه هم هشت شان در گروی نه است…» (صفحه 318)
در پایان می‌توان گفت که اگر به دنبال یک کتاب خوش‌خوان و ارزشمند، با لحنی گیرا و صمیمی هستید، اگر از علاقه‌مندان به ترجمه و نویسندگی هستید، اگر دوست دارید همراه با یک مترجم برجسته زندگی پر پیچ و خم او را تجربه کنید و با شخصیت شاد و رویکرد ستودنی او نسبت به زندگی آشنا شوید و در نهایت اگر دوست دارید کتاب خوبی بخوانید، کتاب ” خاطرات یک مترجم” می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
از همین نویسنده بخوانید:
نظرات کاربران